Khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo (ĐMST) được coi là động lực đột phá trong mọi mô hình tăng trưởng và tăng trưởng bền vững của mỗi quốc gia, mỗi nền kinh tế. Đã có rất nhiều những bài học kinh nghiệm từ thực tiễn cho thấy từ nhiều quốc gia có chỉ số ĐMST cao thì nền kinh tế phát triển thần kỳ, bền vững, tiêu biểu có thể kể đến đó là Israel, Ba Lan, Pháp, Mỹ, Hà Lan, Nhật Bản, Singapore, Trung Quốc… Để đạt được điều này, các quốc gia đã nhận thức rõ và xây dựng được Hệ sinh thái khởi nghiệp, xác định rõ vai trò, tầm quan trọng của các bên liên quan và có sự đầu tư thỏa đáng để luôn đảm bảo sự vận hành hợp lý, khoa học và có tính đột phá sáng tạo.
Trường Đại học Nha Trang nhận thức rõ vai trò này và đã triển khai nhiều chương trình nhằm xây dựng tư duy khởi nghiệp cho sinh viên. Từ việc giảng dạy các môn học chuyên sâu về khởi nghiệp, tổ chức các cuộc thi ý tưởng khởi nghiệp NTU, đến hợp tác với doanh nghiệp và hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp thực tế, nhà trường đã từng bước xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững.
Tổ chức bộ máy và cơ chế hỗ trợ khởi nghiệp - ĐMST cho sinh viên
Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025” được ban hành theo Quyết định số 1665/QĐ-TTg ngày 30/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là căn cứ để các cơ sở giáo dục đại học triển khai đa dạng các hoạt động ĐMST. Trường Đại học Nha Trang đã thể hiện rõ cam kết và quyết tâm triển khai hoạt động này, từng bước đi vào chiều sâu, hiệu quả.
Hội đồng Trường đã ban hành Nghị quyết số 1432/NQ-ĐHNT ngày 31/12/2021 về tổ chức lại bộ máy đơn vị thuộc và trực thuộc Trường Đại học Nha Trang, nhiệm kỳ 2020-2025. Theo đó, Trung tâm Quan hệ doanh nghiệp và Hỗ trợ sinh viên đã được đổi tên thành Trung tâm Hỗ trợ Việc làm và Khởi nghiệp với mục tiêu thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong sinh viên.
Chủ động nâng cao nhận thức và đào tạo kỹ năng
Để giúp sinh viên tiếp cận với tư duy khởi nghiệp một cách bài bản, Trường Đại học Nha Trang đã xây dựng Học phần Khởi nghiệp theo Quyết định 695/QĐ-ĐHNT ngày 10/7/2020. Mặc dù trong giai đoạn đầu gặp khá nhiều thách thức, khó khăn, song nhiệm vụ xây dựng chương trình và triển khai giảng dạy học phần Khởi nghiệp -ĐMST đã được Nhà trường quan tâm và đến nay Học phần Khởi nghiệp - ĐMST đã được đưa vào 20 chương trình đào tạo với thời lượng 02 tín chỉ, tự chọn.
Bên cạnh giảng dạy học phần Khởi nghiệp - ĐMST, Nhà trường còn triển khai nhiều hoạt động bổ trợ khác như: Tổ chức nhiều khóa tập huấn kỹ năng khởi nghiệp lập nghiệp theo chương trình hỗ trợ quốc gia của Bộ Giáo dục & Đào tạo; Tổ chức nhiều hội thảo chuyên đề chia sẻ giữa doanh nhân và sinh viên; Tổ chức các cuộc thi ý tưởng khởi nghiệp rộng khắp trên cả nước từ các trường, đến các tỉnh, liên tỉnh, liên trường và quốc gia; Tổ chức các câu lạc bộ, không gian khởi nghiệp ĐMST không chỉ trong các trường đại học mà còn rất nhiều không gian giao lưu học hỏi trong tỉnh Khánh Hòa và trong các khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả nước.
Đổi mới phương pháp giảng dạy và đánh giá học phần Khởi nghiệp - ĐMST
Với tính chất đặc biệt của học phần, phương pháp giảng dạy và phương pháp đánh giá học phần Khởi nghiệp - ĐMST cũng cần được đổi mới và không ngừng cải tiến. Học phần này chủ yếu được giảng dạy thông qua các hoạt động trải nghiệm, có kế thừa và phát huy về cả nội dung và phương pháp trong chương trình Công dân tích cực của Hội đồng Anh. Sinh viên không những được tham gia các hoạt động trải nghiệm do giảng viên thiết kế điều phối tại lớp học mà còn được tham quan trải nghiệm thực tế tại các mô hình khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, trực tiếp được giao lưu học hỏi từ các doanh nhân. Phương pháp giảng dạy này không những cung cấp các kiến thức cần thiết về khởi nghiệp - ĐMST mà còn đem đến các trải nghiệm thực tế cho SV, giúp cho SV có những nhận thức sâu sắc và đúng đắn về Khởi nghiệp - ĐMST, từ đó, chuẩn bị kỹ lưỡng cho hành trình khởi nghiệp, lập nghiệp của bản thân.
Điểm khác biệt đó là SV sẽ được đánh giá thông qua dự án thực tế của chính nhóm SV tự lên ý tưởng khởi nghiệp, thiết kế bao bì, tem nhãn, làm sản phẩm mô phỏng, làm video giới thiệu dự án và trình bày dự án khởi nghiệp như một dự án thực tế. Việc đánh giá kết quả học phần thông qua làm dự án giúp SV có kỹ năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn và đem đến những trải nghiệm quý báu trong quá trình làm dự án. Việc này cũng đòi hỏi nhiều nỗ lực cố gắng của mỗi thành viên tham gia học tập.
Sau 3 năm triển khai giảng dạy, phản hồi của sinh viên đã học về cả nội dung, phương pháp giảng dạy, phương pháp đánh giá đều rất tích cực. Nhiều dự án từ môn học đã đi xa hơn trong các cuộc thi cấp trường và cấp quốc gia. Đây cũng là nguồn động lực to lớn cho đội ngũ giảng dạy khi thấy sự trưởng thành rõ rệt của các nhóm sinh viên năng động, sáng tạo và bứt phá.

Trường Đại học Nha Trang tổ chức Cuộc thi Ý tưởng Khởi nghiệp NTU.
Phát triển môi trường và hệ sinh thái khởi nghiệp
Thiết lập Không gian Khởi nghiệp NTU đặt tại phòng A3.302 là nơi để sinh viên, giảng viên, doanh nghiệp và các bên liên quan trao đổi, học hỏi, trình bày và phát triển các ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo
Cuộc thi Khởi nghiệp cấp Trường: tạo cơ hội cho sinh viên cọ xát và chuẩn bị tham gia sân chơi lớn hơn như khu vực, quốc gia, quốc tế.
Năm 2020, Trường Đại học Nha Trang đã có dự án “Nước giải khát bổ dưỡng Đông trùng hạ thảo Hải Thượng” xuất sắc lọt vào Top 15 quốc gia cuộc thi SV START-UP 2020. Với sự thành công đó đã đánh dấu sự lan tỏa và phát triển khởi nghiệp tại Nhà trường.
Năm 2023, Cuộc thi Ý tưởng Khởi nghiệp NTU 2023 với chủ đề “Kiến tạo tương lai xanh” thu hút 20 dự án tham gia của SV đến từ Trường Đại học Nguyễn Tất Thành - Tp Hồ Chí Minh và Trường Đại học Nha Trang. Chung kết cuộc thi đã diễn ra rất hấp dẫn và gay cấn giữa các đội thi, kết quả chung cuộc, giải nhất thuộc dự án: “Chế phẩm bào tử Trichoderma spp” và giải nhì thuộc về dự án: “GCC - Phân bón hữu cơ từ vỏ trái cây kết hợp bột sò nguyên liệu”. Đây đều là cá dự án có tính thực tế cao.
Năm 2024, Trường Đại học Nha Trang có dự án “Chế phẩm sinh học Bioboots - Ứng dụng xử lý phụ phẩm nông nghiệp tiêu diệt mầm bệnh thực vật” tham dự Cuộc thi Tuổi trẻ miền Trung sáng tạo xanh năm 2024 do Trường Đại học Phú Xuân và Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức và đã xuất sắc đạt giải nhất cuộc thi. Đồng thời dự án trên đã lọt vào vòng chung kết cuộc thi khởi nghiệp cấp quốc gia - SV.STARTUP lần thứ VII và đạt giải ba cấp quốc gia năm 2025.

SV NTU tham gia chung kết SV.STARTUP lần thứ VII tại Tp HCM.
Không gian trưng bày sản phẩm khởi nghiệp
Ngày 20/5/2024, Nhà trường lần đầu tiên tổ chức không gian trưng bày khởi nghiệp dành cho HSSV. Không gian đã thu hút 40 nhóm dự án tham gia với khoảng gần 1000 sản phẩm trưng bày. Nối tiếp thành công đó, năm học 2024 - 2025 Nhà trường đã tổ chức 02 buổi triển lãm, trưng bày sản phẩm khởi nghiệp của SV NTU tại Hội trường 1 và Hội trường 2 đã thu hút 172 nhóm dự án tham gia trưng bày với rất nhiều sản phẩm ở nhiều lĩnh vực và ngành nghề khác nhau. Buổi triển lãm có sự tham quan, trải nghiệm mua sắm của thầy cô, HSSV các trường THPT của 5 tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, Ninh Thuận, Đắk Lắk, Lâm Đồng (trước sáp nhập tỉnh).

Sản phẩm trưng bày của nhóm Sữa đậu xanh rong nho.
Triển khai các dự án quốc tế và đẩy mạnh hợp tác với doanh nghiệp hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp thực tế
Bên cạnh các hoạt động có sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng, Trường Đại học Nha Trang còn tranh thủ từ sự hỗ trợ của dự án quốc tế đối với các hoạt động khởi nghiệp – ĐMST trong SV. Trong đó, tiêu biểu là dự án V2WORK - Tăng cường hệ thống giáo dục đại học Việt Nam nhằm nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm và kỹ năng khởi nghiệp của sinh viên tốt nghiệp và dự án ECOViP - “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong lĩnh vực du lịch sinh thái để hỗ trợ phát triển bền vững tại Việt Nam và Philippines”.
Trường Đại học Nha Trang còn tích cực kết nối, hợp tác với doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực tạo cầu nối giữa sinh viên và thị trường để hỗ trợ các dự án khởi nghiệp, hỗ trợ sinh viên thực hành, thực tập. Năm 2025, Nhà trường đã ký kết hợp tác toàn diện với 05 doanh nghiệp nâng tổng số doanh nghiệp đối tác lên 172 đơn vị. Đây cũng là một “mảnh đất” rộng mở để các em sinh viên tiếp cận công nghệ và thỏa sức sáng tạo.
Trường Đại học Nha Trang đã có những bước đi mạnh mẽ và hiệu quả trong các hoạt động Khởi nghiệp – ĐMST đối với HSSV, có sức lan tỏa đến các các trường trên địa bàn và khu vực. Với sự tiên phong của mình, Nhà trường mong muốn cung cấp kiến thức, trải nghiệm quý báu cho SV, chuẩn bị hành trang cho hành trình khởi nghiệp, lập nghiệp của sinh viên nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam nói chung sẵn sàng bước vào Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Tác giả: ThS. Trần Thị Nhâm
Trung tâm Hỗ trợ việc làm và Khởi nghiệp